Preek 2-3 januari 2010

Tags: 

Feest van Driekoningen - Evangelie: Matt.2,1-12

Drie koningen zagen een sterre, een sterre van wondere pracht. Drie koningen. - Weet u dat er een oud verhaal is dat vertelt van een vierde koning! Hij reisde achter de andere koningen aan, de bijzondere ster achterna die aan de hemel was verschenen. Ook hij had een geschenk bij zich voor de pasgeboren Messias. Zijn geschenk bestond uit drie zeer kostbare edelstenen.

Opeens hoorde de vierde koning onderweg een hevig snikken en huilen. Er lag een kind langs de kant van de weg. Het was zo hulpeloos en alleen, dat hij van zijn rijdier afstapte en het kind in zijn armen nam.
Hij reed terug naar het dorp waar ze eerder langs waren gekomen. Niemand kende er het kindje. Hij vroeg aan een jonge vrouw om voortaan voor het kind te zorgen. Hij was er van gaan houden. Uit zijn reistas nam hij één van de drie kostbare edelstenen en gaf ze aan de vrouw om voor het kind te zorgen.
Intussen waren de andere koningen al uit het zicht verdwenen. Maar gelukkig verscheen er voor de vierde koning ook een heldere ster aan de hemel.
Onderweg werd hij telkens opnieuw getroffen door het verdriet en het leed van de mensen: hongersnood, oorlog, armoe, ziekte, dood , mensen van huis en haard verdreven, enz. Het lijden dat hij zag greep hem telkens weer zó aan dat hij niet verder kon gaan. Hij stapte van zijn paard, troostte de mensen, verlichtte hun armoe. Zijn kostbare diamanten had hij al lang weggegeven, zelfs zijn mooie kleren was hij kwijtgeraakt. Maar iedere keer opnieuw verscheen voor hem weer de heldere ster.
Zo verstreken de jaren en raakte hij steeds verder achterop. Hij zat zelfs lange tijd in de gevangenis om voor iemand die onschuldig was, de tijd uit te zitten.
Tenslotte kwam hij aan in een grote stad. Het bleek Jerusalem te zijn. Het was erg druk in de stad. Het was juist op het moment dat Jezus werd gekruisigd. Boven het kruis bleef de ster stilstaan. De koning keek omhoog naar de man die daar aan het kruis hing. Hij straalde goedheid en grenzeloze liefde uit. De vierde koning besefte: deze is de echte koning van de mensen! Hij is mij al tegemoet gekomen in al die mensen die hulpeloos waren en in nood verkeerden.
Een geschenk had hij niet meer. Maar er vielen drie druppels bloed op hem neer. Ze schitterden nog meer dan edelstenen.

Terug naar het verhaal van het evangelie.
Vanwege de kostbare geschenken van goud, wierook en myrrhe werden de Wijzen uit het Oosten ‘koningen’ genoemd. In de kerststal kregen ze zelfs namen: Caspar, Melchior en Balthasar. Eén van hen was zwart, een andere bruin, en een derde wit. Ze vertegenwoordigden de drie werelddelen, het zwarte Afrika, het bruin getinte Azië, en het witte Europa. Het Kind van Bethlehem is immers bestemd voor alle volken, voor alle mensen, van Oost tot West.
De herders waren naar de stal gekomen, eenvoudige, ongeletterde mensen, - maar ook wijze, geleerde mensen kwamen uit zo verre land.

Onwillekeurig vraag je je af wat er zich heeft afgespeeld zo’n 2000 jaar geleden? Wat is de historische ondergrond van het verhaal?
Prof.Schillebeeckx die kortgeleden is overleden, zei: is het wel zo interessant om te weten wat zich op een bepaald tijdstip in een ver verleden heeft afgespeeld? Wat heeft het verhaal ons nu te zeggen?
Zo’n verhaal vertelt ons beter wat er met Jezus aan de hand was dan enkele, losse, historische feitjes.

Wat blijkt trouwens bij nader inzien? Hebben we het evangelieverhaal wel goed gelezen? Het gaat niet over drie koningen, maar over twee koningen! Koning Herodes én de pasgeboren koning van de Joden.
Herodes is de verpersoonlijking van de macht, het geweld, de eigenwaan, de intriges.
Het pasgeboren Kind staat voor menslievendheid, kwetsbare menslievendheid, vergeving.
Wordt hier niet de eeuwige tegenstelling tussen goed en kwaad geschetst?

De Wijzen uit zo verre land kozen voor het kwetsbare Christuskind; zij hadden er alles voor over om Hem te begroeten, een lange reis en de kostbaarste geschenken.
Zij konden niet langs dezelfde weg teruggaan naar huis! Niet meer langs Herodes! Want als je echt voor de pasgeboren koning gekozen hebt, dan ben je een ander mens geworden. Voortaan ga je een andere weg!

Het nieuwe jaar ligt voor ons als een weg die wij moeten gaan. De dagen zullen zich aaneenrijgen.
Welke koers zullen wij kiezen? Door welke ster of sterren zullen wij ons laten leiden?
Een mens die voor vrede en menslievendheid kiest en zich daarvoor inzet is op weg naar het koninkrijk van God!
Moge er voor ons zegen rusten op het nieuwe jaar.
Anno Domini, het jaar des Heren 2010.

J.Ditters