Jezus wordt gedoopt - Lezing volgens Matteüs 3,13-17

De kersttijd is voorbij. Het voelt even wat kaaltjes aan. Geen kerstboom in de kamer, geen kerststal, geen groen, geen kaarsjes. Het is weer even wennen. Het gewone leven heeft zijn loop hernomen. Toch is het goed om nog even terug te kijken. Ergens las ik een kritische tekst die tot nadenken stemt. Iemand schreef dit op – en het is niet de eerste de beste die het schreef -: “Veel van de kerstliederen die wij zingen zijn matig van tekst en verdoezelen waar het om gaat. Jezus is niet gekomen om bezongen te worden, maar om Hem na te volgen in zijn solidariteit”.

Onze kerstliederen, welke dan? Stille Nacht, Heilige Nacht, - De herdertjes lagen bij nachte – Nu zijt wellekome – Er is een Kindeke geboren op aard. Het zijn juist vertrouwde melodieën die de sfeer van Kerstmis oproepen. Je voelt je er bij thuis. Veel mensen zeggen: als je de echte kerstliedjes niet gehoord en gezongen hebt, is het geen Kerstmis. Maar de teksten van die liedjes, hoe vertrouwd ook, zijn niet altijd geweldig. Soms wat zoetelijk, naïef, romantisch. Als we ze zingen denken we er niet zo bij na wat we zingen. Neem bijvoorbeeld: Stille Nacht, Heilige Nacht. Daarin hoor je: “Eenzaam waakt het hoogheilige Paar, lieflijk Kindje met goud in het haar”. En in het lied: “De herdertjes lagen bij nachte” staat: “De goede Sint Jozef, hij streelde het Kindje der mensen geneugt”.

Gelukkig zijn er ook andere kerstliederen gekomen, zoals: Uit uw hemel zonder grenzen, Gij zijt een Mensenzoon, Komt ons in diepe nacht ter ore. Maar die liederen zijn minder bekend en ons nog niet zo vertrouwd.

Het zijn vaak bijkomstigheden die met Kerstmis een rol spelen waardoor het eigenlijke verdoezeld wordt. Waar gaat het dan om? Wat vieren we met Kerstmis? Dat in het donker van deze wereld een licht verschenen is, een blijk van Gods liefde in de geboorte van een mensenkind. Dat onze God niet veraf gebleven is. In dat Kind, eenmaal groot geworden, wordt ons een weg gewezen. Die mens Jezus is een houvast in ons leven.

Inderdaad: Jezus is niet alleen maar gekomen om bezongen te worden.

Maar waar komt die massale toeloop van mensen met Kerstmis, in de kerstnacht vandaan? Blijkbaar willen mensen in de stemming komen, sfeer en warmte opdoen, de oude kerstliederen horen. Het hoort erbij om naar de kerk te gaan. Maar het blijft iets marginaals. Het wordt met de kerstversiering weer allemaal opgeborgen tot het volgend jaar. Eigenlijk is men niet geïnteresseerd in het kerstkind en wil men het niet kennen als het groter wordt. Dat is jammer. Want het kind in de kribbe is geen kind gebleven. Eenmaal groot geworden is het de weg gegaan die ons in het evangelie wordt beschreven. En de mensen zeiden toen: “Een groot profeet is onder ons opgestaan”- “Nooit heeft iemand gesproken als deze”- “God heeft zijn volk bezocht.”

Vandaag horen we in het evangelie hoe een begin wordt gemaakt met het optreden van Jezus. Johannes de Doper is actief. Hij roept mensen op om zich te bekéren, om hun leven om te keren, en om als teken daarvan zich te laten dopen in de Jordaan. Dan staat plotseling Jezus in de rij van aspirant-dopelingen. Johannes schrikt. Jezus hoeft zich toch niet te bekeren! Maar Jezus wil de mensen vóórgaan op de weg en één van hen zijn. Hij zegt dan tegen Johannes: “Doop mij nu maar, want zo behoren wij de gerechtigheid volledig te vervullen”. Dan daalt Gods Geest over hem neer als een duif, en uit de hemel klinkt het “dit is mijn geliefde Zoon”.

Het doopsel zoals wij dat kennen, is geen automatisme, niet een of ander magisch ritueel. Het betekent een ommekeer, een richting kiezen voor je leven. Het wordt bezegeld met water en het gebeurt in de naam van de Vader, de Zoon en de H.Geest. Jezus wilde ook die doop ondergaan “want zo behoren wij de gerechtigheid volledig te vervullen”. Zo behoren wij!

Wat betekent ‘gerechtigheid’?
Het is een breed begrip. Het wil zeggen dat er recht gedaan wordt aan mensen, dat dingen tot hun recht komen, dat alles recht komt.
Dat er rechtvaardigheid is, eerlijkheid, waarheid, barmhartigheid.
Dat je het niet laat gebeuren dat menen zomaar aan de kant geschoven worden.
Dat je de handen ineenslaat om scheve verhoudingen recht te zetten.
Dat je niet zegt: het zal mijn tijd wel duren.
Het is een gigantische opdracht om een nieuwe wereld naderbij te brengen.
Daartoe liet Jezus zich dopen en daarvoor heeft Hij zich ingezet en er het leven bij verloren.

Op het eind van zijn evangelie komt Matteüs er op terug. In het 28e hoofdstuk, de laatste regels. Hij zegt tegen zijn leerlingen: “Ga dan, maak alle volken tot mijn leerlingen en doopt hen in de naam van de Vader, de Zoon en de heilige Geest. Leert hen te onderhouden wat ik jullie geleerd heb. Ik ben met jullie tot aan de voleinding van de wereld”.
‘Ik ben met U’. Was dat niet de naam die aan Jezus gegeven was: Emmanuël, dat is: God met ons! Ja, moge God met ons zijn in dit nieuwe jaar.

J.Ditters